ซอกซอนตะลอนไป (8 สิงหาคม 2564)
ทำไม อินเดียจึงเป็นประเทศประชาธิปไตยที่ใหญ่ที่สุดในโลก(ตอน6)
โดย เสรษฐวิทย์ ชีรวินิจ
หลักการสำคัญของรัฐธรรมนูญอินเดียก็คือ จะต้องไม่มีใครคนใดคนหนึ่งมีอำนาจเบ็ดเสร็จเด็ดขาด
เราจะเห็นว่า เริ่มตั้งแต่สภานิติบัญญัติแห่งรัฐ หรือที่เรียกว่า MEMBER OF THE LEGISLATIVE ASSEMBLY หรือ MLA ซึ่งผ่านการเลือกตั้งโดยตรงจากแต่ละเขตของรัฐ มีวาระในการทำงาน 5 ปี
จากนั้น MLA ก็จะลงคะแนนเลือกตั้ง บุคคลคนหนึ่งของ MLA มาทำหน้าที่ หัวหน้าผู้บริหารรัฐ หรือ CHIEF MINISTER ทำหน้าที่เหมือนนายกรัฐมนตรีของประเทศ และ มีคณะบริหารที่ร่วมในการบริหารกิจการของรัฐ เหมือนคณะรัฐมนตรี มีวาระการทำงาน 5 ปีเช่นกัน
แน่นอนว่า ผู้ที่จะดำรงตำแหน่ง หัวหน้าผู้บริหารรัฐ ก็จะต้องเป็นหัวหน้าพรรค ที่ชนะการเลือกตั้งเป็นเสียงข้างมากของสภา
จากนั้น MLA ก็จะเลือกบุคคลที่จะไปทำงานใน วุฒิสภา (RAJYASABHA) ด้วยอัตราส่วน 40 สมาชิก MLA เป็นขั้นต่ำต่อการเลือก วุฒิสมาชิก 1 คน มีวาระการทำงาน 6 ปี แต่จะแบ่งกันให้หมดอายุเหลื่อมกันทุกๆ 2 ปี
วุฒิสมาชิกเหล่านี้ จะไปทำงานในวุฒิสภาที่ กรุงเดลี
ประชาชนของแต่ละรัฐยังต้องเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรอีกตามจำนวนที่แต่ละรัฐมีสิทธิ์ สส.เหล่านี้จะไปทำงานในสภาผู้แทนราษฎร ที่กรุงเดลีอีกเช่นกัน
สมาชิกสภาผู้แทนฯจะร่วมกันเลือกบุคคลหนึ่ง ที่อาจจะเป็นสมาชิกของสภาผู้แทนราษฎร หรือ เป็นสมาชิกของวุฒิสภาก็ได้ มาทำหน้าที่เป็น นายกรัฐมนตรี มีวาระการทำงาน 5 ปี
จากนั้น 3 สภา คือ สภาผู้แทนราษฎร , วุฒิสภา และ สภานิติบัญญัติของรัฐ (ทุกรัฐ) จะร่วมประชุมกันเพื่อเลือกบุคคลหนึ่งขึ้นมาดำรงตำแหน่ง ประธานาธิบดี มีวาระการทำงาน 5 ปี
ประธานาธิบดี ก็จะตัดสินใจเลือก 28 บุคคลขึ้นมา เพื่อทำหน้าที่เป็น ผู้ว่าการรัฐ(GOVERNOR) ของแต่ละรัฐ และ เลือก ผู้ว่าการรัฐลำดับสอง(LIEUTENANT GOVERNOR) เพื่อดูแลดินแดนที่เรียกว่า UNION TERRITORIES ทั้งสองตำแหน่งจะมีมีวาระการทำงาน 5 ปี ผู้ว่าการรัฐ และ ผู้ว่าการรัฐลำดับสอง จะต้องไม่ทำงานในรัฐที่ตนเองมีภูมิลำเนา
ผู้ว่าการรัฐ มีฐานะเป็นผู้แต่งตั้งหัวหน้าผู้บริหารรัฐ ดังนั้น เขาจึงมีอำนาจที่จะสั่งการให้ สภานิติบัญญัติแห่งรัฐ หยุดทำงานชั่วคราว หรือ ยุบสภานิติบัญญัติแห่งรัฐได้เลย ตามคำแนะนำของคณะรัฐมนตรีของรัฐ
นอกจากนี้ ผู้ว่าการรัฐฯ ยังร่วมกับประธานาธิบดี ในการแต่งตั้งผู้พิพากษาศาลสูงของรัฐ(HIGH COURTS) และ ผู้พิพากษาประจำศาลในรัฐด้วย
ด้วยศักดิ์ศรี ของตำแหน่งผู้ว่าการรัฐฯ เขาจึงดำรงตำแหน่งอธิการบดี(CHANCELLOR)ของมหาวิทยาลัยชั้นนำส่วนใหญ่ของรัฐ เพื่อปกป้องการแทรกแซงจากภายนอก และทำให้ ผู้ว่าการรัฐฯสามารถเข้าตรวจสอบมหาวิทยาลัยใดๆก็ได้โดยตรง
ถ้าดูจากภาพรวม ในขณะที่ สภานิติบัญญัติแห่งรัฐทั้ง 28 รัฐ ร่วมกับสภาผู้แทนราษฎร และ วุฒิสภา (ที่สภานิติบัญญัติแห่งรัฐฯเป็นผู้เลือก) ลงมติเลือกประธานาธิบดี เพื่อให้ ประธานาธิบดีเลือก ผู้ว่าการรัฐ และให้ผู้ว่าการรัฐมาควบคุมสภานิติบัญญัติแห่งรัฐฯในท้ายที่สุด
เหมือนกับวงกลมที่หมุนวนเหมือนงูกินหาง
มันเป็นแนวคิดบนหลักการที่ว่า ประชาธิปไตยของอินเดีย จะต้องไม่มีใครมีอำนาจมากๆ เป็นเอกเทศ หรือ เป็นอิสระจนเกินไป แต่ควรจะต้องมีการถ่วงดุลย์อำนาจกัน
ที่น่าสนใจก็คือ ในบางมิติ ดูเหมือน อินเดียจะเป็นประเทศที่เป็นประชาธิปไตยมากๆ อาจจะมากเกินไปจนสำลักด้วยซ้ำ
ในสัปดาห์หน้า ผมจะเล่าให้ฟังเรื่อง ประชาธิปไตยของอินเดียมากเกินไปรึเปล่า
ยังมีเรื่องสนุกๆอีกเยอะใน “ซอกซอนตะลอนไป” โปรดติดตามครับ
ท่านที่ต้องการอ่านบทความ “ซอกซอนตะลอนไป” ย้อนหลังทั้งหมด 7 ปี สามารถไปที่ www.whiteelephanttravel.co.th แล้วไปที่ blog “ซอกซอนตะลอนไป” ได้ครับ