ซอกซอนตะลอนไป (12 มกราคม 2563)
พิธีต่ออายุฟาโรห์ของอียิปต์โบราณ (ตอน 2)
โดย เสรษฐวิทย์ ชีรวินิจ
ทำไม พิธีเฮบ เสด จึงมีความโหดร้ายอยู่ในตัวของมันจนอาจจะเป็นการตั้งใจสังหารฟาโรห์ได้เลย
ใครที่เคยชมพีระมิดแบบขั้นบันได ที่ซัคคารา มาแล้ว จะเห็นว่า นอกจากตัวพีระมิดแล้ว จะมีพื้นที่โล่งกว้างขนาดใหญ่อยู่ด้านหน้า และ มีปะรำพิธี หรือ ตำหนัก(PAVILIAN) มากกว่า 5 ตำหนักขึ้นไปอยู่ข้างๆ
(ลานกว้างหน้าพะระมิดแบบขั้นบันได ส่วนด้านขวาก็คือตำหนักที่พูดถึง)
พื้นที่ทั้งหมดนี้ นักวิชาการสันนิษฐานว่า น่าจะใช้ในการทำพิธี เฮบ เสด ของฟาโรห์ ซอร์เซอร์ (DJOSER) ผู้เป็นเจ้าของพีระมิดขั้นบันไดที่ว่านี้
มีข้อมูลเพิ่มเติมว่า พิธีเฮบ เสดจะเริ่มต้นด้วยการเอาวัวกระทิง หรือ วัวดุ เข้าไปในลาน จากนั้นฟาโรห์ก็จะลงไปในลานนั้นด้วย
เรื่องราวหลังจากนี้ ก็เป็นการสันนิษฐานจากหลายกระแส บ้างก็ว่า ฟาโรห์จะต้องลงไปสู้กับวัวดุ บ้างก็ว่า ฟาโรห์จะต้องวิ่งไล่ตามวัวดุให้ทัน และ ตัดหางของวัวมา และอีกหลายๆสันนิษฐาน
(ภาพที่แสดงให้เห็นฟาโรห์สวมมงกุฎแดง กำลังอยู่ในพิธีเฮบ เสด)
ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตาม มีหลักฐานภาพแกะสลักบางแห่ง ที่สันนิษฐานว่าเป็นพิธีเฮบ เสดของฟาโรห์ ที่ไม่แน่ใจว่าเป็นฟาโรห์พระองค์ใด พระองค์สวมมงกุฎแดง(RED CROWN) ของ อียิปต์ล่าง(LOWER EGYPT) กำลังวิ่งตามหลังไล่ล่าวัวตัวหนึ่งอยู่
สอดคล้องกับข้อสันนิษฐานข้อสองข้างต้น
แต่มีอีกสันนิษฐานหนึ่งว่า ฟาโรห์อาจจะต้องต่อสู้แบบผาดโผนมากกว่านั้น ซึ่งมีภาพแกะสลักบางแห่งในอียิปต์ และ บนเกาะครีต(CRETE)ในพระราชวังคนอสซอส(KNOSSOS PALACE)
(แผนที่เมดิเตอร์เรเนียน ลูกศรชี้ที่ เกาะครีต)
เกาะครีต ตั้งอยู่ในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ระหว่าง อียิปต์ กับ กรีซ
ก่อนอื่นต้องทราบก่อนว่า ในยุคที่อียิปต์รุ่งเรืองมากๆตั้งแต่เมื่อ 5 พันปีที่แล้ว ชาวกรีกเคยเดินทางเข้ามาทำงานเป็นทหารรับจ้างให้แก่ฟาโรห์ของอียิปต์ เพื่อแลกกับทองคำ ซึ่งมีมากมายในอียิปต์
ดังนั้น แน่นอนว่า อารยธรรม และ ความเชื่อของชาวอียิปต์โบราณ ย่อมจะถูกแพร่กระจายออกไปโดยผ่านทางนักรบชาวกรีกเหล่านี้ จะกระทั่งไปถึงเกาะครีต
(พระราชวังคนอสซอส บนเกาะครีต – ภาพจากวิกิพีเดีย)
ภาพเขียนในพระราชวังคนอสซอส แสดงให้เห็นชายคนหนึ่งตั้งรับให้กระทิงพุ่งเข้ามาหา พร้อมด้วยเขาโง้งที่พร้อมจะขวิดและเสยใครก็ตามที่ยืนขวางทาง
กระทิงจะพุ่งเข้าหาด้วยการก้มหัวลงต่ำ เพื่อให้เขาอยู่ในระดับที่พร้อมจะแทง ชายคนดังกล่าวจะต้องมีสมาธิที่ดี และนิ่งมาก เขาจะต้องจับที่เขาทั้งสองข้างของวัวอย่างมั่นคง และเตรียมพร้อมที่จะสปริงตัวเองให้ลอยขึ้น
(ภาพบนผนังในพระราชวัง คนอสซอส บนเกาะครีต – ภาพจากวิกิพีเดีย)
เป็นจังหวะเดียวกันกับที่กระทิงจะเงยวัว เพื่อใช้เขาสะบัดเสยขึ้น จังหวะนั้นเอง ชายคนดังกล่าวก็จะอาศัยแรงสะบัดของกระทิง และแรงสปริงตัวของตัวเองดันตัวให้ลอยขึ้นข้ามหัวกระทิง ลงไปตกที่พื้นในจังหวะที่กระทิงพุ่งผ่านไปพอดี
นับเป็นเกมส์ที่เสี่ยงอันตรายมากๆ
นี่เป็นข้อสันนิษฐานอีกอันหนึ่งของพิธีเฮบ เสด
แต่ที่แปลกก็คือ ในอาณาเขตของพีระมิดแบบขั้นบันไดนั้น เป็นดินแดนของคนตาย หรือ สุสานที่ใช้ในการฝังฟาโรห์ซอร์เซอร์ จึงมีคำถามว่า แล้วจะมีลานในการประกอบพิธีเฮบ เสด เอาไว้ทำไม เพราะพิธีเฮบ เสด เป็นพิธีของคนเป็น
ไม่ใช่พิธีของคนตาย
สำหรับท่านที่สนใจจะไปชมโบราณสถานที่เชื่อว่า เคยทำพิธีเฮบ เสดโบราณมาก่อน กับ ผม และ ไวท์ เอเลแฟนท์ ทราเวลเอเยนซี่ ระหว่างวันที่ 20 – 29 กุมภาพันธ์ 2563 สามารถติดต่อได้ที่ 02 651 6900 หรือ 088 578 6666 หรือ LINE ID 14092498 แจกฟรีหนังสือ ท่องโลกศิลปวัฒนธรรม กับ เสรษฐวิทย์ “อียิปต์-กรีซ-ตุรกี” ฟรี
สัปดาห์หน้า จะมาว่ากันต่อนะครับ
