ซอกซอนตะลอนไป (30 กันยายน 2559 )
อิหร่าน-อาณาจักรเปอร์เชี่ยนโบราณ(ตอน 5)
โดย เสรษฐวิทย์ ชีรวินิจ
อาณาจักรเปอร์เชี่ยนโบราณมีความเจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่พระเจ้าไซรัส (CYRUS) ซึ่งขึ้นครองราชย์ ในราวปี 559 ก่อนคริสตกาล หรือประมาณ 2575 ปีที่แล้ว
บิดาของพระเจ้าองค์ก็คือ แคมไบเซส(CAMBYSES) กษัตริย์ของเมืองแอนชาน(ANSHAN) ในจังหวัดฟาร์ส(FARS) ที่อยู่ทางใต้ของประเทศอิหร่านปัจจุบัน อยู่เหนือเมืองชีราสขึ้นไปไม่ไกล
ส่วนมารดาก็คือ มานเดน(MANDANE) ธิดาของแอสยาเกส(ASTYAGES) กษัตริย์แห่งแคว้นมีเดีย(MEDIA) ที่อยู่ทางตอนเหนือของอิหร่าน
(แผนที่อาณาจักรเปอร์เชี่ยนโบราณ จะเห็นเมืองแอนชาน อยู่ทางใต้ และ แคว้นมีเดส หรือ มีเดีย อยู่ทางเหนือ-ภาพจากวิกิพีเดีย)
ด้วยเหตุนี้ ไซรัส จึงมีเลือดผสมระหว่างชนเผ่าฟาร์ซี และ ชนเผ่ามีเดียน ซึ่งเป็นชนเผ่าที่มีความแข็งแกร่งในยุคนั้น
ที่เมืองแอนชานนี่เอง ที่อาณาจักรเปอร์เชี่ยนโบราณก่อร่างสร้างตัวขึ้นมาจนยิ่งใหญ่ ภายใต้ชื่อราชวงศ์อาเคเมนิด(ACHAEMENID EMPIRE) โดยพระเจ้าไซรัส ซึ่งได้รับการขนานนามว่า มหาราช ในเวลาต่อมา
(รูปสลักของพระเจ้าไซรัส มหาราช ที่มีปีก 4 ปีก และ มงกุฎแบบอียิปต์บนศรีษะ ทั้งหมดนี้เป็นอิทธิพลที่ได้รับมาจากอียิปต์โบราณโดยตรง-ภาพจากวิกิพีเดีย)
ผลงานที่โดดเด่นที่ยังเห็นได้จนทุกวันนี้ของพระองค์ก็คือ พระราชวังเปอร์เซโปลิส ที่พระองค์เป็นผู้วางรากฐานในการสร้างเอาไว้
การปกครองแผ่นดินในช่วงแรกของไซรัส นั้น เป็นแต่เพียงในนาม เพราะ กษัตริย์แอสยาเกส คอยควบคุมไซรัส ไม่ปล่อยให้ไซรัสปกครองแผ่นดินโดยตรง จนในที่สุด ไซรัสก็ก่อการกบถโค่นบัลลังก์ของพ่อตาของเขาลง โดยได้รับความช่วยเหลือจากตระกูลใหญ่ๆชาวมีเดียน
จากนั้น ไซรัสก็ขึ้นปกครองแผ่นดินอย่างเต็มตัว
ราชวงศ์อาเคเมนิด ขยายดินแดนออกไปอย่างกว้างขวาง จนกินพื้นที่ไปถึงประเทศกรีซ ดินแดนของตุรกี และ อนาโตเลีย อียิปต์ ตะวันออกกลางทั้งหมด และ เอเชียบางส่วน
(อาณาเขตที่อาณาจักรอาเคเมนิด ของเปอร์เชี่ยนโบราณขยายการครอบครองออกไปจนครอบคลุมพื้นที่ต่างๆ- ภาพจากวิกิพีเดีย)
สงครามครั้งสำคัญของเปอร์เชี่ยนก็คือ การเดินทางข้ามน้ำข้ามทะเลไปทำศึกสงครามกับชาวนครรัฐกรีก ในราวปี 499 ก่อนคริสตกาล จนกระทั่งปี 449 ก่อนคริสตกาล ซึ่งอยู่ในสมัยของพระเจ้าดาริอุส ที่ 1 (DARIUS I) แห่งราชวงศ์อาเคเมนิด
(พระเจ้าดาริอุส ที่ 1 แห่งเปอร์เชีย)
พระองค์เริ่มต้นด้วยการปราบปรามการก่อการกบถของเมืองอาณานิคมต่างๆของกรีก ที่อยู่ชายฝั่งทะเลด้านตะวันตกของตุรกี เพื่อต่อต้านการปกครองของตัวแทนที่อาณาจักรเปอร์เชี่ยนส่งมา
ตัวแทนของพวกเปอร์เชี่ยนดังกล่าว ก็เป็นชาวกรีกด้วยกันนั่นเอง
(ชายฝั่งทะเลด้านตะวันตกของอนาโตเลีย หรือ ตุรกีในปัจจุบัน เป็นอาณานิคมของชาวกรีก เช่นพวก AEOLIAN , IONIAN , DORIAN -ภาพจากวิกิพีเดีย )
อาณานิคมชาวกรีกที่อยู่ริมฝั่งทะเลของตุรกี จึงร้องขอให้กองทหารของนครรัฐเอเธนส์(ATHENS) และ นครรัฐอีรีเทรีย(ERETRIA) จากกรีซมาช่วย แต่ก็ต้องพ่ายแพ้ต่อกองทัพของเปอร์เชี่ยนในสมรภูมิแห่งเมืองเอฟฟิซัส
หลังจากนั้น พวกเปอร์เชี่ยนก็ทำการปราบปรามเมืองอาณานิคมกรีกทั้งหลายที่อยู่ริมทะเล เพื่อให้เหลือแต่เมืองที่ยอมสยบต่อการปกครองของอาเคเมนิด
แต่เรื่องไม่จบแค่นั้น
พระเจ้าดาริอุส ที่ 1 มหาราช นอกจากจะมีความโกรธต่อนครรัฐเอเธนส์ และ นครรัฐอีรีเทรีย ที่ส่งทหารมารบกับเปอร์เชี่ยนแล้ว ก็ยังมองเห็นว่า บรรดาพวกนครรัฐทั้งหลายของกรีก มีโอกาสจะเป็นภัยคุกคามต่ออาณาจักรอาเคเมนิดในอนาคต จึงวางแผนที่จะบุกโจมตีบรรดานครรัฐที่ประเทศกรีซทันที
พระเจ้าดาริอุส ที่ 1 ตระเตรียมกองกำลัง ทั้งกองทัพบก และ กองทัพเรือให้พร้อม เพื่อจะกวาดล้างนครรัฐเอเธนส์ และ นครรัฐอีรีเทรีย ให้หมดสิ้นไป
จากนั้นในปี 492 ก่อนคริสตกาล พระเจ้าดาริอุส ที่ 1 ก็ยกทัพบุกกรีซ และถือเป็นเริ่มต้นของสงครามระหว่างสองชาติที่ยาวนานประมาณ 50 ปี
พบกันใหม่สัปดาห์หน้าครับ
ท่านที่สนใจจะเดินทางไปท่องเที่ยวอิหร่านกับผม ด้วยโปรแกรมระดับดีลักซ์ ที่พักดี อาหารเด่น ด้วยสายการบินไทย กับ ไวท์ เอเลแฟนท์ ทราเวล เอเยนซี่ วันที่ 22 ถึง 30 พฤศจิกายนนี้ ติดต่อได้ที่โทร 02 651 6900
(ขอเชิญติดตามชม สารคดีท่องเที่ยว วัฒนธรรม และ ประวัติศาสตร์ ของผมได้ที่ youtube/whiteelephant2529 ครับ)
